Waarom een beoordeling van de primaire keringen in Limburg?
De keringbeheerders (waterschappen en Rijkswaterstaat) zorgen in Nederland voor de bescherming tegen overstromingen. Een onderdeel hiervan is het beoordelen van alle primaire waterkeringen in Nederland aan de wettelijk vastgestelde normen. Dit gebeurt eens in de 12 jaar. Voor Waterschap Limburg zijn in de periode 2017-2022 al onze primaire waterkeringen projectmatig beoordeeld. In dit project is voor de eerste keer beoordeeld of de waterkeringen voldoen aan de nieuwe norm die landelijk in 2017 voor alle primaire waterkeringen is vastgesteld. Het waterschap Limburg heeft voor 31 december 2022 (peildatum van landelijke beoordeling) 185 km primaire waterkering beoordeeld onderverdeeld in 46 dijktrajecten.
De beoordeling heeft tot doel om inzicht te krijgen in de actuele veiligheid tegen overstromen in Nederland. De beheerders van de primaire keringen voeren de beoordeling uit. Dit doen zij volgens een landelijk vastgelegd protocol. Dit is het Wettelijk Beoordelings Instrumentarium (WBI). Met het WBI kan bepaald worden of een waterkering voldoet aan de wettelijke norm of niet. Bij de beoordeling wordt gekeken of de hoogte en de stabiliteit van de waterkering voldoen aan de norm. Dit zijn zogenoemde faalmechanismen. Niet alleen de waterkering zelf wordt beoordeeld maar ook de daarin gelegen kunstwerken (coupures, afsluitbare duikers) en objecten die van invloed kunnen zijn op de veiligheid (bomen, leidingen, bebouwing). Per dijktraject wordt een beoordelingsrapportage opgesteld met daarin hoe de beoordeling is uitgevoerd en wat het oordeel is van dat traject voor bovengenoemde faalmechanismen. Deze zijn in het figuur hieronder in meer detail toegelicht. Vanaf 2017 werken de waterschappen met nieuwe normen en een nieuwe beoordelingssystematiek voor de waterveiligheid waarbij wordt gekeken naar risico’s (faalkansen). Er wordt rekening gehouden met de kans op overstromingen, maar ook naar wat we willen beschermen achter de dijk. Hierbij gaat het over mensenlevens en economische waarde.
Het is belangrijk om regelmatig de staat van onze waterkeringen onder de loep te nemen. Omdat we door klimaatverandering meer te maken krijgen met hogere waterstanden, omdat we meer inzicht krijgen in een dijk door moderne technieken en omdat de bedrijvigheid achter de dijk toeneemt. De resultaten van de beoordeling worden opgenomen in de ‘Landelijke Beoordeling Overstromingskansen’ (LBO-1). Al deze resultaten zijn terug te vinden op het waterveiligheidsportaal. In de loop van 2023 worden alle resultaten samengevoegd en gedeeld in het landelijke veiligheidsbeeld en zien we wat de staat van de waterkeringen in Nederland is. Vooruitlopend op deze presentatie doen Waterschap Limburg, HKV en Witteveen+Bos verslag over de beoordeling van de keringen in Limburg. Dit verslag geeft achtergronden en een stuk verdieping: hoe is samengewerkt, wat zijn de belangrijkste toegepaste technieken in de beoordeling? En dit rapport geeft inzicht in de totstandkoming van de resultaten van de beoordeling. Daarnaast biedt het houvast in hoe de beoordeling in elkaar zit en op welke manier de resultaten van de beoordeling nu en in de toekomst gebruikt worden.
Bron: Veiligheid Nederland in Kaart (2014)